با یک نگاه اجمالی به اوصاف رستگاران در قرآن می فهمیم که آنان اهل عبادت و کار خیرند. «واعبدوا ربکم و افعلوا الخیر لعلکم تفلحون»(4)
از بخل دوری می کنند.« و من یوق شح نفسه فاولئک هم المفلحون»(5)
غافل نیستند و خدا را زیاد یاد می کنند.«و اذکروا الله کثیرا لعلکم تفلحون»(6)
در راه او جهادگرند «جاهدوا فی سبیله لعلکم تفلحون» (7)
اهل توبه و استغفارند.«توبوا الی الله ... لعلکم تفلحون»(8)
و در جامعه، اصلاحگر و آمر به معروف و ناهی از منکرند.(9)
و به پیامبران خدا ایمان دارند و آنان را احترام و یاری می کنند.(10)
کوتاه سخن آنکه اگر می بینیم همیشه در طول تاریخ گروهی به دنبال مکتب های مختلف و دانشمندان و عرفا و مصلحان و فیلسوفان و حاکمان و شاعران می روند، آرزوی همه آنها رسیدن به رستگاری است که هر کسی آن را در چیزی و کسی می جوید؛
یکی رستگاری را ( همچون فرعون) در زور و قدرت می پندارد و می گوید: « قد افلح الیوم من استعلی» آن کس که پیروز است، رستگار است که این تفکر هنوز در ابر قدرت ها وجود دارد.
یکی رستگاری را در هنر و صنعت و جمعیت و داشتن منابع طبیعی و پیشرفت تکنولوژی، توسعه سیاسی، اقتصادی، نظامی، علمی و ... می داند.
اما اسلام رستگاری را در جوهر خود انسان جستجو می کند و می فرماید: اگر این انسان روابط خود را با خدا از طریق نماز عاشقانه و با مردم نیازمند از طریق پرداخت زکات و با جامعه از طریق وفای به عهد و امانتداری و با خود از طریق کنترل غرایز و هوسرانی ها حفظ کند، به رستگاری رسیده است.
با نگاهی گذرا به جوامع بشری به خوبی می توان دریافت که پیشرفت ها و توسعه های گوناگون، ابزار رفاه و آسایش را فراهم کرده؛ ولی از آمار خیانت ها و جنایت ها و تجاوزها، هوس بازی ها و حق کشی ها چیزی نکاسته و سردمداران حرکت غیر الهی تمام فکر و قدرت پیروان خود را در راه رسیدن به هوسهای پوچ و بیهوده صرف کرده اند.
پرسش ها و پاسخ های قرآنی 1
محسن قرائتی